Je kent vast wel iemand uit jouw omgeving die geen gluten mag/eet. Vroeger iemand in de klas waar je een andere traktatie voor moest maken, iemand op je werk, een familielid… Tegenwoordig hoor je steeds meer mensen die geen gluten eten. Omdat ze coeliakie (intolerantie voor gluten) hebben, maar tegenwoordig eten steeds meer mensen eten ook glutenvrij, om andere gezondheidsredenen. Wat zijn gluten eigenlijk? Waar zit het in en wat betekent het als je coeliakie hebt? In de ‘Weetje Woensdag’ van deze week ga ik op onderzoek uit.
Gluten
Volgens het Voedingscentrum zijn gluten een mengsel van eiwitten die van nature voorkomen in bepaalde granen. Denk hierbij aan tarwe, spelt, rogge en gerst. Producten zoals brood, beschuit, crackers, gebak, koek, pizza, pasta, spaghetti etc. bevatten dan ook gluten. Maar ook kun je gluten terugvinden in producten waarin een glutenbevattend bindmiddel is gebruikt, zoals meel, soep, saus, worst en aangemaakt gehakt. Glutenbevattende granen worden in veel producten en ingrediënten verwerkt.
Etiket
1% van de Nederlandse bevolking kan geen gluten verdragen en eet glutenvrij. Glutenvrije producten worden gekenmerkt door het logo hiernaast. Producten met dit logo bevatten geen gluten en kan dus worden genuttigd door mensen met een coeliakie.
Coeliakie
Coeliakie is volgens deze website een intolerantie voor gluten. Mensen met coeliakie kunnen geen gluten verdragen. Dit betekent dat als mensen met coeliakie voedsel eten met gluten erin, dit kan leiden tot een ontstekingsreactie in de dunne darm. Het slijmvlies van de dunne darm wordt beschadigd. De darmvlokken gaan kapot als er regelmatige aanraking is met gluten, wat zorgt voor verschillende buikklachten. Op den duur kan de darmwand door contact met gluten ernstig beschadigd raken en zijn er geen darmvlokken meer over. Het oppervlak van de dunne darm is dan glad en te klein geworden, waardoor voedingsstoffen minder goed kunnen worden opgenomen. Het gevolg hiervan kan zijn dat er een tekort aan vitaminen en mineralen ontstaat, waardoor er weer andere klachten in het lichaam kunnen ontstaan.
Coeliakie is de meest voorkomende voedselintolerantie in de westerse wereld. Het is een auto-immuunziekte, dus geen allergie. De diagnose hiervan kan op verschillende leeftijden worden vastgesteld. Meestal bij kinderen, maar ook steeds vaker bij volwassenen. Meer vrouwen dan mannen hebben hier last van.
Herkennen
Verschijnselen die erop kunnen wijzen dat je intolerant voor gluten bent kunnen volgens deze website zijn: vage of heftige buikklachten, diarree, obstipatie, een opgeblazen gevoel, ijzertekort, bloedarmoede en/of vermoeidheid. Coeliakie kan worden vastgesteld door een arts (bloedtest) en is niet te genezen, een levenslang glutenvrij dieet is dan de enige behandeling.
Glutonsensitiviteit
Er zijn ook mensen waarbij geen coeliakie is vastgesteld, maar die wel gevoelig zijn voor gluten. Dit houdt in dat de klachten (bijvoorbeeld in de buik) verbeteren, wanneer ze een glutenvrij dieet volgen. Ook kun je een allergie hebben voor gluten, dan ben je overgevoelig voor gluten en is er een overdreven reactie van het afweersysteem.
Glutenvrij dieet gezond?
Door de beschadiging van het darmslijmvlies kan het zijn dat mensen met coeliakie belangrijke voedingsstoffen niet meer goed opnemen, waardoor er klachten kunnen ontstaan (diarree, buikpijn, vermoeidheid, depressie, gewichtsverlies). De verschijnselen verschillen per persoon. Als je niet tegen gluten kunt en je houdt hier rekening mee dan kunnen de klachten verdwijnen.
Trend?
Steeds meer lijkt glutenvrij eten ook een trend te worden. Door glutenvrij te eten zijn er veel producten die je niet meer ‘mag’ eten. Het is volgens deze website niet zo dat je essentiële voedingsstoffen mist wanneer je geen gluten meer eet. Het is simpelweg een eiwit en die kun je ook op andere manieren binnen krijgen. Bovendien is het geen hoogwaardig eiwit en is het moeilijk verteerbaar voor je lichaam. Wel is het zo dat nu er meer en meer glutenvrije producten op de markt komen, er soms ook een reeks (gekke) ingrediënten bij komen, die niet zo gezond zijn.
Zelf lijkt me coeliakie best wel heftig. Ik zal vast niet de enige zijn die @Joy volgt op Instagram en zij heeft dan ook coeliakie. Ze hoeft maar iets te eten waar bijvoorbeeld een kleine aanraking met gluten is geweest en ze ligt dagen plat. Een ontzettend opgeblazen buik en veel pijn. Het lijkt me dan ook heel lastig om glutenvrij te eten, je moet overal over nadenken en kan nooit zomaar ergens mee eten en ook in restaurants moet je hier altijd om vragen en moeten ze hier echt heel voorzichtig mee omgaan.
Heb jij coeliakie of ben je gevoelig voor gluten? Of eet je bewust minder gluten? Hoe is dat?
